مطالعه مورفولوژی دانه گرده و تاکسونومی عددی سرده (pedicularis (orobanchaceaea در ایران

pedicularis (orobanchaceae) با 600-800 گونه، سرده ی بزرگ نیمه انگلی است که اکثراً در مناطق سرد و کوهستانی نیمکره شمالی پراکنش دارد. در این مطالعه 9 گونه از این سرده که در فلور ایران گزارش شده است تحت مطالعه ریخت شناسی دانه گرده و کلاله و آنالیز عددی قرار گرفتند. مطالعات گرده شناسی نشان داد که صفاتی مانند شکل گرده، اندازه، نوع دریچه و تزئینات سطح اگزین دارای ارزش سیستماتیکی بوده و برای شناسایی گونه ها مفید می باشند. دو نوع دریچه گرده از جمله دو شیاری پیوسته ((bisyncolpate (p. condensata، p. wilhelmsiana، p. sibthorpii، p. cabulica و p. rhinanthoides) و سه شیاری پیوسته (trisyncolpate) (p. caucasica، p. pycnantha، p. rechingeri و p. strausii) و چهار نوع آرایش اگزین retipilate)، microfoveolate-microscabrate، microscabrate-reticulate و (microscabrate مشاهده شد. نتایج بررسی کلاله در تحقیق حاضر روابطه ریخت شناسی کلاله و جام گل در این سرده را مورد تأیید قرار داده و با نتایج به دست آمده از مطالعات قبلی مطابقت دارد. به منظور تعیین روابط بین گونه ها، آنالیز عددی با استفاده از 44 صفت کمی و کیفی ریخت شناسی، تشریحی و گرده شناسی انجام گرفت و نمودارهای حاصل از دو روش upgma و pca ترسیم و روابط بین گونه ها مشخص شد. علی رغم وجود ویژگیهای افتراقی بین گونه ها، شباهت بین گونه های p. cabulica و p. rhinanthoides، p. rechingeri و p. strausii، p. condensata و p. wilhelmsiana مورد تأیید قرار گرفت.